Wraz ze swoją grupą zajmuje się badaniami właściwości ciekłych kryształów, ich mieszanin oraz kompozytów ciekłych kryształów domieszkowanych nanocząstkami, głównie pod kątem zastosowania ich w przełącznikach opto-elektronicznych nowej generacji. Zajmuje się także wytwarzaniem i badaniem nowych materiałów do zastosowania w elektronice organicznej (w tym biodegradowalnych) oraz badaniami właściwości cienkich warstw kompleksów DNA.

Ciekłe kryształy wokół nas - godz. 12.00

Ciekłe kryształy, odkryte już ponad 130 lat temu, u zarania wydawały się być tylko swoistą naukową ciekawostką, istotną dla wąskiego grona wyjątkowo dociekliwych badaczy.  Czas pokazał, że stało się zgoła inaczej, bo dziś bez ciekłych kryształów trudno sobie wyobrazić świat nowoczesnych technologii. Te specyficzne substancje, które pomimo postaci lepkiej cieczy wykazują cechy anizotropowe, charakterystyczne dla zwykłych kryształów, początkowo wprawiły naukowców w zdziwienie. Badano wprzódy więc ten nowy stan materii i jego zdumiewające właściwości, z czasem jednak, wobec coraz szerszych perspektyw ich zastosowania, ogromna część badań zyskała charakter aplikacyjny.

Dziś absolutnie każdy z nas ma do czynienia z ciekłymi kryształami, mniej lub bardziej zdając sobie z tego sprawę. Z wyświetlaczy ciekłokrystalicznych (LCD) wszyscy korzystamy (ekrany monitorów, telewizory, telefony, zegarki czy kalkulatory), ale możemy mierzyć też temperaturę bezpośrednio wykorzystując właściwości ciekłego kryształu (np. termometry do akwarium), a nawet używamy kosmetyków z dodatkiem ciekłych kryształów (np. kremy, balsamy). Co ciekawe, tak naprawdę każdy z nas codziennie „wytwarza” ciekły kryształ w prostej życiowej czynności. Jakiej? O tym i ciekłych kryształach zastosowanych w urządzeniach otaczających nas w życiu codziennym oraz o ich niezwykłych właściwościach będzie mowa w czasie wykładu.

Zaangażowana jest w badania nad budową i zastosowaniem interfejsów mózg-komputer i szeroko pojętej interakcji człowiek-komputer.

Interfejsy mózg-komputer pozwalają na sterowanie komputerem wyłącznie przy pomocy mózgu, bez pośrednictwa mięśni, a ich budowa i funkcjonowanie opiera się na od dawna znanej elektroencefalografii.

Systemy BCI (ang. brain-computer interface) są używane m. in. w neurobiofeedbacku, który poprzez zabawę pozwala wprowadzać zmiany w mózgu, zwiększając tym samym u badanego kontrolę nad jego funkcjonowaniem.

Interfejs mózg-komputer - godz. 13.20

Wtyczka do mózgu z filmu "Matrix", chipy w mózgu z "Johny Mnemonic'a", zaprogramowani żołnierze z "G.I Joe", maszyny sterowane myślami z "Transformersów" z dnia na dzień, z roku na rok stają się coraz bardziej "science" niż "fiction". Te niegdyś futurystyczne pomysły stały się dziś szansą na lepsze życie ludzi chorych, którzy nie mogą komunikować się z otoczeniem.

Już dzisiaj interfejsy mózg-komputer umożliwiają pacjentom pisanie tekstów lub podstawowe sterowanie maszyną za pomocą świadomie generowanych fal mózgowych.
Żeby jednak stworzyć efektywny interfejs mózg-komputer należy najpierw zrozumieć jak "działa" ludzki mózg i poznać techniki pozwalające na jego "podglądanie".

Podczas wykładu omówione zostaną niektóre z metod pozwalających na nieinwazyjną eksplorację naszego mózgu, zasadę działania i metody działania obecnych interfejsów BCI. Będzie również podjęta próba odpowiedzi na pytanie czy interfejsy mózg-komputer są bardziej „science" czy „fiction".

Mikroskop Sił Atomowych z klocków - godz. 11.30

Nanotechnologia szturmem wkracza nie tylko do laboratoriów (Czerwosz, 2019), ale także do życia codziennego (Wawrzaszek i Wawrzaszek, 2014, Powęska, 2013). Uczniowie na co dzień spotykający się z nanomateriałami i informacjami na ich temat, naturalnie interesują się tym tematem, stąd nasza propozycja zajęć praktycznych dotyczących modelu mikroskopu sił atomowych, budowanego z wykorzystaniem klocków LEGO. W literaturze można znaleźć przykłady artykułów, które dowodzą, że wprowadzenie zajęć opartych na współczesnych zagadnieniach z fizyki podnosi zainteresowanie uczniów przedmiotem fizyka w szkole (Cepic, 2014) i może dać szansę pełniejszego uczestnictwa i zaangażowania na lekcjach uczniów wykluczonych z powodu pewnych deficytów (Cepic, 2018).

Model mikroskopu sił atomowych został zaproponowany w 2008 roku przez grupę ze Słowenii (Planinsic i Kovac, 2008), a następnie wdrożony w Polsce wielokrotnie w ramach Projektu Feniks, a także podczas warsztatów Małopolskiej Nocy Naukowców (2013-2018), organizowanych przez Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.

Uczestnicy zajęć będą pracować metodą odkrywania przez dociekanie w grupach 3-4 osobowych, których zadaniem stanie się zbudowanie modelu mikroskopu sił atomowych z klocków i przebadanie modelowej próbki. Podczas warsztatów zostaną omówione różne dydaktyczne aspekty ćwiczenia, a pod koniec zajęć nauczyciele wezmą udział w dyskusji podsumowującej na temat zebranych doświadczeń i możliwości wprowadzenia tego typu ćwiczenia w klasie.

Dr Alicja Rafalska-Łasocha jest też autorką wielu artykułów opublikowanych w czasopismach o międzynarodowym zasięgu, artykułów upowszechniających naukę i kuratorką wystaw o tematyce historycznej i popularnonaukowej. W 2015 roku została wydana jej książka Maria Skłodowska-Curie i jej kontakty ze środowiskiem krakowskim. 

Maria Skłodowska-Curie jakiej nie znacie - godz. 10.30

W młodości Marii Skłodowskiej-Curie (1867-1934) wiele uniwersytetów (w tym także polskie) nie kształciło kobiet, więc Skłodowska studiowała w Paryżu na Sorbonie. Kiedy po studiach nie została przyjęta do pracy jako asystentka na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, wróciła do Paryża, poślubiła Piotra Curie i rozpoczęła pracę naukową w jego skromnym laboratorium.

Osiągnięcia naukowe Marii Skłodowskiej-Curie były przełomem w historii nauk ścisłych i podstawą do zastosowania nowych metod w terapiach onkologicznych. Obecnie Uczona jest ponadczasowym źródłem inspiracji dla współczesnych badaczy i osobą podziwianą nie tylko za osiągnięcia naukowe, ale także za odwagę w przełamywaniu barier i pomoc w redefiniowaniu roli kobiet w nauce i społeczeństwie.

W rankingu zorganizowanym przez periodyk New Scientist Maria Skłodowska-Curie uznana została za najwybitniejszą i najbardziej inspirującą uczoną wszechczasów, a w roku 2018 czytelnicy prestiżowego miesięcznika BBC History Magazine uznali Ją za kobietę, która miała największy wpływ na historię świata. W 100-lecie odzyskania niepodległości Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda pośmiertnie przyznał Uczonej Order Orła Białego.

Biofizyka migracji komórkowej - godz. 12.50

Migracja komórkowa jest jednym z fundamentalnych i niezwykle złożonych procesów biologicznych, z którym związanych jest wiele innych ważnych zjawisk biologicznych, takich jak: rozwój morfogenetyczny zarodka, gojenie ran, procesy immunologiczne czy rozwój systemu nerwowego.

Zaburzenia molekularnych mechanizmów regulacji migracji komórkowej mogą przyczynić się do powstawania stanów patologicznych, na przykład chorób układu krążenia, osteoporozy, artretyzmu czy chronicznych stanów zapalnych. W związku z tym, wiele grup naukowych prowadzi intensywne badania mające na celu poznanie mechanizmów regulacji tego procesu.

W ramach wykładu zostanie omówiony aktualny stan badań w tej dziedzinie oraz przedstawione będą perspektywy i oczekiwania związane z jej rozwojem.

Dr Witold Zawadzki pracuje w Zakładzie Fotoniki w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się plazmą oraz ultraszybką spektroskopią laserową. Jak sam mówi, w pracy "strzela z lasera w plazmę". Jego zainteresowania badawcze obejmują optykę atomową, fotonikę
i technikę laserową.

Angażuje się również w popularyzację fizyki (wykłady popularnonaukowe, warsztaty przyrodnicze, konkursy fizyczne, np. "Lwiątko", "Świetlik").

Jest współredaktorem czasopism "Foton" i "Neutrino". Był członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Poza tym interesuje się lotnictwem cywilnym i awioniką.

Spektroskop, czyli jak zobaczyć widma - godz. 12.50

Ludzka ciekawość nie zna granic – sięga zarówno do najodleglejszego i największego świata gwiazd oraz galaktyk, jak i do bliskiego, ale malutkiego świata mikroskopijnych cząsteczek i atomów. Ale nasz wzrok posiada dość poważne ograniczenia, przez co nie pozwala nam na zaglądanie gołym okiem w głąb tego mikroświata.

Ciekawska natura badaczy stara się jednak pokonywać niedoskonałości ludzkich zmysłów. Wspólnie weźmiemy udział w podróży do krainy atomów. Dowiecie się, dlaczego atomy się świecą oraz czy mają odciski palców. Towarzyszyć nam będą tacy słynni fizycy jak Newton, Bohr i Planck.

Jaki świat jest piękniejszy - symetryczny czy niesymetryczny? - godz. 11.30

Ludzie od zawsze byli zafascynowani układami symetrycznymi, czego przykładem jest wzornictwo, architektura, malarstwo, czy muzyka. Obserwujemy również symetrię wielu praw fizyki. Na przykład grawitacja jest izotropowa, czyli nie jest zależna od kierunku. Ale z drugiej strony, widzimy wyraźną asymetrię Wszechświata: nie znamy obiektów astronomicznych zbudowanych z antymaterii - wydaje się, że wszystko jest zbudowane z materii.

Co więcej, gdyby istniała symetria materii i antymaterii, to świat materialny, a więc i my, nie powinien istnieć. Stąd pytanie o przyczynę tej asymetrii. Okazuje się, że może nią być delikatne łamanie symetrii oddziaływań występujących między cząstkami elementarnymi. Przedstawione zostaną podstawowe pomiary pokazujące takie asymetrie. Ale czy my w ogóle cokolwiek na ten temat wiemy?